#678: các nguồn phát thải khí nhà kính và cách đối phó
ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đang phát triển thành vấn đề cấp bách trên toàn cầu. các khí nhà kính như carbon dioxide (CO2), mê-tan (CH4), nitơ oxit (N2O) và các khí khác được phát thải từ nhiều nguồn khác nhau, góp phần làm trầm trọng thêm vấn đề này. Để đối phó với thách thức này, việc xác định những nguồn phát thải và ứng dụng các giải pháp giảm phát thải trở nên rất quan trọng. các nguồn phát thải khí nhà kính Hoạt động công nghiệp và năng lượng 1 trong những nguồn chính phát thải khí nhà kính là hoạt động công nghiệp và sử dụng năng lượng. những nhà máy, trung tâm điện, phương nhân thể giao thông và những hoạt động sản xuất công nghiệp khác đều gây ra phát thải lớn, đặc trưng là CO2 từ việc đốt cháy nhiên liệu hóa thạch. Theo ước lượng, khu vực công nghiệp và năng lượng chiếm khoảng 65% tổng lượng phát thải khí nhà kính trên toàn cầu. Nông nghiệp và sử dụng đất Hoạt động nông nghiệp cũng là một nguồn phát thải quan trọng, bao gồm việc canh tác lúa nước, chăn nuôi gia súc, sử dụng phân bón hóa học và những hoạt động liên quan đến sử dụng đất. Cụ thể, việc trồng lúa nước và chăn nuôi gia súc là nguồn phát thải chính của khí mê-tan (CH4), trong khi quá trình sử dụng phân bón hóa học thì gây ra phát thải nitơ oxit (N2O). tuy nhiên, việc chuyển đổi rừng sang các mục tiêu sử dụng khác cũng góp phần đáng kể vào tổng lượng phát thải khí nhà kính. quá trình xử lý chất thải những hoạt động thúc đẩy đến quản lý chất thải, như bãi chôn lấp, hệ thống xử lý nước thải, và những cơ sở xử lý chất thải khác cũng là nguồn phát thải khí nhà kính, chủ yếu là khí mê-tan (CH4). các nguồn phát thải khác ngoài ra, những hoạt động khác như khai thác và di chuyển nhiên liệu hóa thạch, các quá trình công nghiệp như sản xuất xi măng, phân phối hóa chất, và 1 số hoạt động khác cũng đóng góp vào tổng lượng phát thải khí nhà kính. Để đối phó với vấn đề này, việc xác định và phân tách những nguồn phát thải là vô cùng cần thiết, từ đó có thể áp dụng những giải pháp giảm thiểu phù hợp. Cách tính phát thải khí nhà kính cách thức tính toán phát thải Để tính toán phát thải khí nhà kính, các nhà kỹ thuật thường sử dụng phương pháp “từ dưới lên” (bottom-up) hoặc “từ trên xuống” (top-down). cách thức “từ dưới lên” tụ hợp vào các nguồn phát thải cụ thể, như hoạt động công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, v.v. Số liệu phát thải từ các nguồn này được thu thập và tổng hợp lại. cách thức “từ trên xuống” dựa trên các quan sát và đo đạc khí quyển, sau đấy phân tách để ước lượng tổng lượng phát thải. các chỉ số phát thải Để đo lường và so sánh phát thải khí nhà kính, những chỉ số thường được sử dụng bao gồm: Tổng lượng phát thải (tấn CO2 tương đương) Phát thải trên đầu người (tấn CO2 tương đương/người) Phát thải trên GDP (tấn CO2 tương đương/triệu usd GDP) yếu tố tác động đến phát thải những chi tiết như quy mô dân số, chừng độ tăng trưởng kinh tế, cơ cấu ngành nghề, khoa học sản xuất, và chính sách quản lý môi trường đều liên quan đến lượng phát thải khí nhà kính của 1 nhà nước hay khu vực. Việc xác định và theo dõi xác thực các nguồn phát thải cũng như các chỉ số phát thải là cơ sở quan trọng để đề ra các chính sách và giải pháp hạn chế hiệu quả. Cam kết giảm phát thải khí nhà kính hiệp nghị Paris về khí hậu hiệp định Paris về khí hậu, được phê duyệt vào năm 2015, là một thỏa thuận toàn cầu nhằm đối phó với biến đổi khí hậu. Theo hiệp định, các quốc gia cam kết dừng mức tăng nhiệt độ toàn cầu trong thế kỷ này ở mức dưới 2°C so với thời kỳ tiền công nghiệp, và tìm mọi cách hạn chế gia tăng nhiệt độ ở mức 1,5°C. Để đạt được mục đích này, những nước tham dự hiệp nghị đều phải đề ra và thực hiện các Đóng góp do nhà nước Tự Quyết định (Nationally Determined Contributions – NDCs) về giảm phát thải khí nhà kính. các cam kết giảm phát thải những cam kết giảm phát thải khí nhà kính của các nhà nước khác nhau về mức độ và tính chất, tùy thuộc vào điều kiện tăng trưởng kinh tế-xã hội, trình độ kỹ thuật và khả năng tài chính của từng nước. một số nhà nước cam kết giảm tuyệt đối lượng phát thải, trong khi những nước khác lại cam kết giảm phát thải so với kịch bản tăng trưởng thông thường (business-as-usual). những giải pháp giảm phát thải bao gồm tăng năng suất, sử dụng năng lượng tái tạo, cải thiện hiệu suất năng lượng, vận dụng công nghệ carbon thấp, và những biện pháp khác. Vai trò của chính phủ Chính phủ đóng vai trò quan yếu trong việc đề ra và thực hành những chính sách, kế hoạch hành động nhằm giảm phát thải khí nhà kính. những chính sách như quy định dừng phát thải, ứng dụng các công cụ kinh tế (thuế các-bon, thị trường carbon), đầu tư công vào nghiên cứu và phát triển khoa học xanh, và tương trợ cho những bên tác động là các biện pháp then chốt. Việc thực hành các cam kết giảm phát thải khí nhà kính đòi hỏi sự cố gắng và kết hợp của hầu hết các bên tương tác, từ chính phủ, doanh nghiệp đến người dân. Chứng chỉ kiểm kê khí nhà kính khái niệm chứng chỉ kiểm kê khí nhà kính Chứng chỉ kiểm kê khí nhà kính là một công cụ giúp doanh nghiệp, doanh nghiệp hay cá nhân xác định, đo lường và báo cáo lượng khí nhà kính mà họ phát thải hoặc loại bỏ. Chứng chỉ này cung ứng chứng cớ khách quan về phấn đấu và thành tích giảm thiểu phát thải của doanh nghiệp, tổ chức hay cá nhân. Tiêu chuẩn và quy trình cấp chứng chỉ các doanh nghiệp chứng nhận khí nhà kính quốc tế như ISO, GHG Protocol, Climate Registry đã xây dựng các tiêu chuẩn và hướng dẫn về cách thức xác định, đo lường và báo cáo phát thải khí nhà kính. Quy trình cấp chứng chỉ thường bao gồm những bước như: xác định phạm vi kiểm kê, thu thập dữ liệu, tính toán lượng phát thải, báo cáo và xác minh bởi bên thứ 3 độc lập. Vai trò của chứng chỉ kiểm kê Chứng chỉ kiểm kê khí nhà kính giúp tổ chức, công ty hay cá nhân hiểu rõ hơn về lượng phát thải của mình, từ đấy đề ra những biện pháp giảm thiểu ưng ý. tuy nhiên, chứng chỉ này cũng có thể được sử dụng để tham gia vào những chương trình tự nguyện hoặc bắt buộc về giảm phát thải, như thị trường carbon hoặc các chính sách quản lý khí nhà kính của chính phủ. Việc áp dụng chứng chỉ kiểm kê khí nhà kính đóng vai trò quan trọng trong tìm mọi cách giảm thiểu phát thải trên toàn cầu. Giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp Tầm quan yếu của nông nghiệp trong vấn đề khí hậu Nông nghiệp là 1 trong những ngành đóng góp to vào lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, đặc thù là khí mê-tan (CH4) và nitơ oxit (N2O). tuy nhiên, nông nghiệp cũng có tiềm năng to trong việc giảm phát thải và kết nạp những-bon phê duyệt quản lý đất đai, cây trồng và chăn nuôi vững bền. những biện pháp giảm phát thải trong nông nghiệp Canh tác lúa nước ứng dụng cách thức canh tác khô-ướt luân phiên để giảm phát thải mê-tan. Sử dụng những giống lúa có năng suất cao và chất lượng tốt để tăng hiệu quả cung ứng. Quản lý tốt việc bón phân để giảm thiểu phát thải nitơ oxit. Chăn nuôi gia súc Cải thiện chế độ ăn uống, tiêu hóa của gia súc để giảm phát thải mê-than. vận dụng những công nghệ xử lý phân, chất thải chăn nuôi để thu hồi năng lượng và giảm phát thải. Quản lý đàn gia súc hợp lý, tăng năng suất sản phẩm. Quản lý đất đai áp dụng những công nghệ nông lâm hài hòa, luân canh cây trồng để tăng lượng những-bon hữu cơ trong đất. giảm thiểu chuyển đổi đất rừng sang mục tiêu khác để bảo tồn nguồn thu nạp những-bon ngẫu nhiên. Quản lý tốt việc sử dụng phân bón, hạn chế phát thải nitơ oxit. các giải pháp khác áp dụng các kỹ thuật phân phối nông nghiệp sạch, hiệu quả năng lượng. Đầu tư và ứng dụng những biện pháp năng lượng tái tạo trong nông nghiệp. Xây dựng chuỗi giá trị nông sản vững bền, giảm phát thải trong cung cấp, chế biến và vận chuyển. Với những giải pháp đa dạng, ngành nông nghiệp có thể đóng góp đáng kể vào tìm mọi cách toàn cầu nhằm hạn chế phát thải khí nhà kính. Câu hỏi thường gặp (FAQ) 1. Khí nhà kính là gì và tại sao chúng lại gây ra biến đổi khí hậu? *các khí nhà kính như CO2, CH4, N2O, v.v. là những khí trong khí q Câu hỏi thường gặp 1. Khí nhà kính là gì và tại sao chúng lại gây ra biến đổi khí hậu? Khí nhà kính là những chất khí trùng hợp hay được sản xuất từ những hoạt động con người, có khả năng tiếp nhận và phản xạ lại ánh nắng mặt trời trong khí quyển. các khí này bao gồm CO2, CH4, N2O, và các chất khác. Khi lượng khí nhà kính tăng cao, chúng tạo ra hiệu ứng nhà kính, giữ cho nhiệt độ trên trái đất nhiều hơn, gây nên biến đổi khí hậu và tác động bị động đến môi trường sống. 2. Phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp được tính như thế nào? quan trắc online thải khí nhà kính trong nông nghiệp được tính dựa trên lượng khí mê-tan (CH4) và nitơ oxit (N2O) mà các hoạt động nông nghiệp sinh ra. những hoạt động như canh tác đất, chăn nuôi gia súc, quản lý phân bón, và bằng máy móc nông nghiệp đều có thể góp phần vào phát thải khí nhà kính. 3. Chính phủ có vai trò gì trong việc giảm phát thải khí nhà kính? Chính phủ đóng vai trò quan trọng trong việc đề ra và thực hiện chính sách, kế hoạch hành động để giảm phát thải khí nhà kính. Họ có thể thiết lập quy định dừng phát thải, ứng dụng những công cụ kinh tế như thuế các-bon, đầu tư vào nghiên cứu khoa học xanh, và tương trợ các bên ảnh hưởng thực hành những biện pháp giảm phát thải. 4. Chứng chỉ kiểm kê khí nhà kính là gì và quy trình cấp chứng chỉ như thế nào? Chứng chỉ kiểm kê khí nhà kính là công cụ giúp doanh nghiệp, tổ chức hay cá nhân đo lường và báo cáo lượng khí nhà kính mà họ phát thải. Quy trình cấp chứng chỉ thường bao gồm xác định phạm vi kiểm kê, thu thập dữ liệu, tính toán phát thải, và xác minh bởi bên thứ 3 độc lập. 5. giải pháp nào giúp giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp hiệu quả? những biện pháp giảm phát thải trong nông nghiệp bao gồm quản lý canh tác lúa nước, chăn nuôi gia súc, quản lý đất đai, áp dụng kỹ thuật mới, và khuyến khích sử dụng năng lượng tái hiện. Việc cải thiện quản lý và vận dụng các khoa học nông nghiệp sáng ý có thể giúp giảm phát thải khí nhà kính một cách hiệu quả. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu càng ngày càng trở nên nghiêm trọng, việc giảm phát thải khí nhà kính là một nhiệm vụ cấp bách đòi hỏi sự hợp tác của tất cả các bên. Chính phủ, công ty, doanh nghiệp và cá nhân đều cần phải đóng góp và thực hiện cam kết giảm phát thải của mình. Việc ứng dụng những giải pháp hiệu quả trong nông nghiệp cũng chính là 1 phần quan yếu trong chiến lược giảm phát thải toàn cầu. chúng mình cần hành động ngay từ ngày nay để bảo vệ môi trường và đẩy lùi biến đổi khí hậu. Chúng tôi đem đến trải nghiệm dịch vụ tốt nhất trong ngành môi trường, sự chọn lọc tốt nhất cho tổ chức của bạn.